Đề bài: Phân tích bức tranh mùa thu qua bài “Câu cá mùa thu” của Nguyễn Khuyến
Bài giảng: Câu cá mùa thu – Cô Thúy Nhàn (giáo viên )
Viết về đề tài mùa thu, đã có nhiều thi nhân mặc khách như Nguyễn Trãi, Nguyễn Bỉnh Khiêm, Nguyễn Du để thả hồn mình với núi non mây trời, nhưng phải đến Nguyễn Khuyến với tập thơ thu cảnh mùa thu thực sự trở thành hiện thực. rõ ràng có đặc điểm riêng. Đặc biệt bài “Thu Cuối” càng “tiêu biểu cho mùa thu của làng cảnh Việt Nam”. Bức tranh mùa thu yên bình, tĩnh lặng với những hình ảnh giản dị, mộc mạc mà có sức hấp dẫn riêng được nhà thơ miêu tả qua tám câu thơ thất ngôn Đường luật.
Nếu trong thơ Nguyễn Trãi, cảnh mùa thu vẫn được vay mượn bằng những hình ảnh ước lệ, tượng trưng thì Nguyễn Khuyến bằng tài năng của mình đã đưa thơ ca Việt Nam lên một nấc thang mới, gần gũi hơn với hiện thực, cụ thể và đời sống. năng động hơn trong phong cách miêu tả. Mùa thu trong thơ ông là mùa thu của dân tộc, mùa thu của miền quê chiêm trũng Bắc Bộ.
Cảnh đầu thu hiện ra trước mắt với hình ảnh:
“Ao lạnh thu trong vắt
Một chiếc thuyền câu nhỏ teo”
Khung cảnh gói gọn trong một không gian hẹp và tĩnh mịch, chiếc ao bé xíu nổi lên hình một chiếc thuyền chài nhỏ xíu. Hai câu thơ này gợi cho ta một không gian thơ mộng và những lời tâm tình để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng người đọc.
Nguyễn Khuyến miêu tả cảnh mùa thu không chỉ đơn thuần mà còn miêu tả sinh động bằng hình ảnh “sóng xanh”, “lá vàng” với những chuyển động nhẹ nhàng, tinh tế. Sự chuyển động đó càng tô đậm thêm cái tĩnh của cảnh vật bằng nghệ thuật lấy động mà tĩnh. Từ láy gợi lên sự mảnh mai, mong manh của lá mùa thu nhưng lại có sức quyến rũ nghệ thuật khiến Tản Đà phải trầm trồ, thán phục. Ông tâm sự cả đời làm thơ ông chỉ có câu thơ tâm đắc “Võ nhìn lá rơi ngoài sân”.
Nguyễn Khuyến như hóa thân thành nhà quay phim, tầm nhìn của ông như một chiếc máy ảnh khi gần, khi xa, khi dưới mặt ao rồi lại lên tận trời cao hay cả chiều sâu của ngõ tre ngoằn ngoèo. . Ngõ tre là nét đặc trưng của làng quê Bắc Bộ. Phải là một người yêu thiên nhiên, yêu đất nước đến vô cùng mới có tầm nhìn bao quát đến từng chi tiết tả cảnh. Màu xanh của bầu trời, màu xanh của tre bao trùm cả không gian. Cảnh vật trở nên thê lương, hiu quạnh, hiu quạnh với tính từ “trống vắng” tức là trống trải, vắng vẻ không một bóng người đồng thời cũng cho thấy sự rộng mở, trong lành của không gian nơi đây.
Cảnh mùa thu trong bài thơ “Câu cá mùa thu” là một cảnh đẹp tĩnh lặng, bình yên. Mọi chuyển động trở nên rất nhẹ nhàng, chuyển động như hư không của những gợn sóng, của những chiếc lá mùa thu duyên dáng bay trong gió. Con người ở đây cũng vậy, không to lớn như con người đương thời với tư thế “sóc” như trong “Thuật Hoài” của Phạm Ngũ Lão mà nó cô đơn, lẻ loi và nhỏ bé trong không gian:
“Không thể tựa gối lâu
Cá dưới chân vịt đi đâu?”
Nguyễn Khuyến hiện lên trong tư thế ngồi bó gối, buông cần câu, toát lên vẻ trầm ngâm, tạo nên một đường nét bất động trên nền bức tranh mùa thu tĩnh lặng. Nhà thơ như đang mơ hồ giữa thực tại, nhưng chợt giật mình bởi tiếng cá đớp đớp dưới chân vịt. Có thể nói, âm thanh vang dội trên nền không gian động là một nét đặc sắc trong phong cách nghệ thuật tả cảnh của nhà thơ. Con người và phong cảnh như hòa quyện vào nhau tạo nên một bức tranh màu nước cổ điển. Cái tĩnh lặng buồn bã ấy không hề chết lặng mà vẫn có sự trong sáng, nên thơ và có sức sống bất diệt trong thơ ca.
Bài thơ “Câu cá mùa thu” đã miêu tả bức tranh mùa thu của một làng quê Việt Nam chân thực với tất cả những vẻ đẹp thôn quê giản dị, bình dị được tái hiện qua lăng kính tâm hồn và thành công bằng kỹ thuật. cách miêu tả tài tình của tác giả. Nguyễn Lộc nhận xét: “Nói về thiên nhiên thì trong văn cổ có rất nhiều, miêu tả vẻ đẹp của thiên nhiên mùa thu trong văn cổ rất hay. Nhưng trước Nguyễn Khuyến, chưa bao giờ có một thiên nhiên đậm đà hương vị quê hương đến thế.”
Xem thêm các bài văn mẫu về phân tích và lập dàn ý tác phẩm lớp 11:
thu-dieu.jsp
Các bộ đề lớp 11 khác
Bạn thấy bài viết Top 2 bài Phân tích bức tranh mùa thu qua bài thơ Câu cá mùa thu hay nhất – Ngữ văn lớp 11 có khắc phục đươc vấn đề bạn tìm hiểu ko?, nếu ko hãy comment góp ý thêm về Top 2 bài Phân tích bức tranh mùa thu qua bài thơ Câu cá mùa thu hay nhất – Ngữ văn lớp 11 bên dưới để Blog Giới Trẻ có thể thay đổi & cải thiện nội dung tốt hơn cho các bạn nhé! Cám ơn bạn đã ghé thăm Website: gioitre.biz của Blog Giới Trẻ
Nhớ để nguồn bài viết này: Top 2 bài Phân tích bức tranh mùa thu qua bài thơ Câu cá mùa thu hay nhất – Ngữ văn lớp 11 của website gioitre.biz
Chuyên mục: Văn Học
